lundi 20 Jui 2011, 16h53m
Dat ik nog eens een keer over mijn favoriete Hip-Hop-platen zou praten, had ik een paar jaar terug niet kunnen denken. Destijds kon ik niet echt inzien wat de muzikaliteit was van pratende negers over repterende, monotone beats, maar door het luisteren naar een aantal platen uit het lijstje hieronder, werd ook ik gehoekt door de vibe van Hip-Hop. Ik merkte dat er groot verschil zit tussen de generieke meuk die je doorgaans op MTV langs ziet komen en de Hip-Hoppers die echt met muziek maken bezig zijn.
Het aanstekelijke van Hip-Hop is voor mij zelden de raps of vocalen, maar juist de beats en algemene stemming die het oproept. Ik ben in zijn algemeenheid eigenlijk nooit echt gericht op teksten in muziek, maar eerder op hoe de klank van de vocalen bijdraagt aan de sfeer van het geluid. Waarschijnlijk zullen veel mensen beweren dat de grote kracht van Hip-Hop voor een belangrijk deel ligt in de poëtische raps met talloze woordspelingen, en hier zit ongetwijfeld een kern van waarheid in, maar mijn interesse in Hip-Hop ligt nu eenmaal vooral op de kunstig in elkaar geknutselde beats. Soms erg rauw en old school (Wu-Tang Clan), soms erg gepolijst en minimaal (alle producties van The Neptunes), dan weer jazzy en laidback (Pete Philly & Perquisite); het heeft allemaal zijn eigen charme.
De laatste jaren ondergaat Hip-Hop in mijn ogen ook een verandering. Steeds vaker wordt de instrumentale kant van Hip-Hop vermengd met elektronische genres als bijvoorbeeld IDM, Dubstep en Glitch, wat meestal frisse en vernieuwende combinaties oplevert. Het lijkt me tof om daar een keer een aparte top 10 aan te wijden. Nu eerst mijn top 10 Hip-Hop met vocalen.
10. GZA/Genius - Liquid Swords (1995)
http://www.phil.uu.nl/~bloemink/Beste/Hip-Hop/GZA.jpg
Na het legendarische album Enter the Wu-Tang (36 Chambers) van de Wu-Tang Clan uit 1993, probeerden alle negen bandleden het pad van de solocarrière. Wellicht een van de soloprojecten die het dichtst bij de sound van Wu-Tang Clan bleef was die van Wu-Tang-oprichter GZA. Liquid Swords uit 1993 bevat op 1 track na allemaal beats geproduceerd door Wu-Tang-baas RZA. De plaat heeft een rauwe old school sound die vooral bereikt wordt door het gebruik van donkere, onheilspellende pianootjes, orgeltjes en synths. De melodieën en thema's zijn vaak dissonant en de vele agressieve raps vloeien heerlijk daarmee samen. 4th Chamber is mijn favorietje en vat de sound van het album goed samen. Zoals wel vaker in de Hip-Hop staan ook dit album vele gastbijdragen, in dit geval van alle negen Wu-Tang leden.
09. Snoop Doggy Dogg - Doggystyle (1993)
http://www.phil.uu.nl/~bloemink/Beste/Hip-Hop/Snoop.jpg
Snoop Doggy Dogg was na zijn geroemde bijdrages op Dr. Dre's debuutalbum The Chronic belust op zijn eigen debuut. Niet verwonderlijk na het succes van The Chronic, regelde hij Dr. Dre voor de beats, wat ook op dit album weer typische G-Funk oplevert. Dit is hip-hop die zwoele beats oplevert voor in de auto, met de zon brandend op het dak, met je vrienden meezingend 'rollin' down the streets, smoking indo, sippin' on Gin&Juice'. Snoop (Doggy) Dogg flowt op dit album met zijn kenmerkende stijl, zingend over vrouwen, negers en het leven in the streets. Een van mijn favoriete tracks is Ain't No Fun, dat nogal R&B-achtig begint met cheesy gezongen coupletje, maar vooral shinet door de chille beat. Dit album is consistent goed; wat niet gezegd kan worden van Dogg's latere albums. Alhoewel zijn latere album R&G wel een paar uitstekende tracks bevat (Drop it Like It's Hot!), toen geproduceerd door zijn kameraden van The Neptunes.
08. Pete Philly & Perquisite - Mindstate (2005)
http://www.phil.uu.nl/~bloemink/Beste/Hip-Hop/Pete.jpg
Dit is de enige Nederlandse plaat in dit lijstje en is een combinatie van de beats van Perquisite en de lyrics van Pete Philly. Al vanaf opener Relieved is het duidelijk wat de heren voor ogen hebben: 'bringing analogue sound back in times of plastic'. Dit album klinkt erg natuurlijk, niet zoals de gelikte hip-hop van de 50 cents, Kanye West's en ook de Neptunes. Perquisite is een multi-instrumentalist die jazz combineert met hip-hop en door middel van o.a. piano, viool, saxofoon en Fender Rhodes-achtig toetsenwerk, een aantal verrassende beats neerzet. Niet alles is even geniaal, maar het niveau is constant en zo'n track als Eager doet me enthousiast opveren. Het thema van het album, gemoedstoestanden, is leuk gekozen, maar doet soms wel een beetje erg geforceerd en oppervlakkig aan. Maar goed, de teksten zijn dan ook niet de reden dat ik hip-hop opzet…
07. Madvillain - Madvillainy (2004)
http://www.phil.uu.nl/~bloemink/Beste/Hip-Hop/Madvillain.jpg
Producer Madlib is een workaholic die de afgelopen 10 jaar onder legio pseudoniemen en in legio combinaties een shitload aan albums heeft voortgebracht. Van Rapper MF DOOM kan precies hetzelfde gezegd worden, ook hij heeft al een indrukwekkende discografie achter zijn naam staan. De synergie van deze heren levert dan ook een heel fris album op. Korte tracks, een hoop ideeën, geen hits en over het geheel genomen een old school sound in verschillende nieuwe jasjes. Je kunt deze sound zeker zien als blauwdruk voor artiesten als Flying Lotus, Teebs, Bahwee en Juj die later ook zouden gaan floreren met albums met smakelijke hip-hop-hapjes. Check bijvoorbeeld een track als Raid, wat een sound!
06. Clipse - Hell Hath No Fury (2006)
http://www.phil.uu.nl/~bloemink/Beste/Hip-Hop/Clipse.jpg
Dit is de plaat in deze top 10 die het dichtst in de buurt komt van commerciële hip-hop, zoals mensen normaal gesproken voor ogen hebben bij hip-hop. Teksten over drugs, geld en stoerdoenerij; check die potsierlijke hoes! Eigenlijk niets voor mij, ware het niet dat Pharrell van The Neptunes verantwoordelijk is voor alle beats op dit album en heel goed laat horen waartoe hij in staat is als producer. Ook na een keer of 20 luisteren ontdek ik telkens weer nieuwe details en zelfs hele nieuwe partijen. De beats zitten zo vernuftig in elkaar, dat het soms onmogelijk is om in het tijdsbestek van een nummer alles helemaal uit te vogelen. Pharrell presenteert hier zijn karakteristieke minimale en futuristische geluid, waarbij hij volop gebruikmaakt van klikjes, bliepjes, spacey synthjes en puntig zware bassen. Ultiem voorbeeld hiervan is Wamp Wamp (What it do), waarbij vooral de metalen vaten en percussie erg opvallen.
05. Wu-Tang Clan - Enter the Wu-Tang (36 Chambers) (1993)
http://www.phil.uu.nl/~bloemink/Beste/Hip-Hop/Wu.jpg
Hier staat dan het legendarische album van de 9 heren. Het duurde voor mij wel even voordat ik snapte waarom iedereen steeds maar naar dit album bleef verwijzen als ijkpunt in de hip-hop. Nu eenmaal het kwartje gevallen is, kan ik alleen maar genieten van de hele minimale, gruizige beats, die stuk voor stuk klassiekertjes zijn. De sound is over het geheel erg donker en doet denken aan nachtelijke rondritjes door gevaarlijke urbanwijken van New York. Check bijvoorbeeld eens Wu-Tang: 7th Chamber met het vreemd en duister klinkende pianootje (?) en het op de achtergrond opduikende synthfriemeltje. De lekkerste beat vind ik echter Tearz waarbij soulvocalen en een spaarzame melodieuze beat wordt vergezeld door de opgefokte rhymes van RZA en Ghostface Killah.
04. Immortal Technique - Revolutionary Vol.2 (2003)
http://www.phil.uu.nl/~bloemink/Beste/Hip-Hop/Immortal.jpg
Immortal Technique is om twee redenen een buitenbeentje en underground te noemen. Ten eerste heeft hij zich verdiept in (internationale) politiek, religie en racisme, wat zorgt voor teksten met meer diepgang dan je dagelijkse hip-hop portie. Ten tweede weigert Immortal Technique uit idealistische overwegingen zich uit te leveren aan platenlabels, waardoor hij van harte lust zijn haat kan botvieren op alles wat hem niet zint, inclusief (als vanzelfsprekend) die bewuste platenlabels. Technique is boos op alles, maar vooral op onrecht, en dat geeft in combinatie met de rauwe beats dit album een vijandig sfeertje. De raps zijn van extreem hoog niveau en dit is denk ik het enige album in dit lijstje waarvan ik alle teksten minstens een keer heb meegelezen. Hij gebruikt een goede combinatie tussen serieuze teksten over de maatschappij en heerlijk vlammende (en tegelijkertijd humoristische) haatteksten. Het beste voorbeeld hiervan is ongetwijfeld Obnoxious met het advies: "I made this the bump in your ride or burn it off the internet, and bump it outside." Ik zeg: doen!
03. Cunninlynguists - A Piece of Strange (2006)
http://www.phil.uu.nl/~bloemink/Beste/Hip-Hop/Cunnin.jpg
A Piece of Strange van Cunninlynguists is zo warm en vochtig als… euh…laat maar zitten. Verreweg het zwoelste album uit dit lijstje, vooral vanwege de akoestisch georiënteerde beats met blazers, gitaartjes, basjes en pianootjes, en daarbij nog eens het retro gekraak van vinyl op de achtergrond. Ik moet dit album altijd denken aan chillen in de zon met niets aan je hoofd. De productie is nagenoeg perfect te noemen: herkenbare melodieën, gelaagde structuren en over het geheel een heel warm, natuurlijk geluid. Niet gek dat voor dit album op internet volop de loftrompet schalt, er staat geen slecht nummer op de plaat en het vindt moeiteloos een combinatie tussen toegankelijkheid en muzikaliteit, zoals op Brain Cell. Favoriete track is The Gates met de meesterlijk gastlyrics van Tonedeff, die ik al tientallen keren heb bewonderd. Briljante rijm, articulatie, frasering en ritme; ware kunst.
02. Dälek - Absence (2004)
http://www.phil.uu.nl/~bloemink/Beste/Hip-Hop/Dalek.jpg
Als Immortal Technique al een buitenbeentje is, wat is Dälek dan wel niet? Ik durf te wedden dat er meer niet-hip-hoppers dan hip-hoppers naar deze plaat hebben geluisterd. Dälek tourde in het verleden met bands als Godflesh, Tool en ook SIS, waar ik voor het eerst met Dälek in aanraking kwam. Een unieke ervaring om metalheads met hun hoofd te zien bouncen op hip-hop, maar zeker niet zo vreemd als het lijkt. De gruizige tracks op dit album zijn op zijn zachtst gezegd ontoegankelijk te noemen. Alle melodiën en beats worden compleet begraven door bakken noise, waardoor je het echt een aantal keer moeten checken om te weten wat er op dit album aan de gang is: alles speelt zich onder de oppervlakte af. Vergelijkingen met experimentele hip-hop van Techno Animal en Tenshun kunnen eenvoudig worden gemaakt. De overwegend lange tracks geproduceerd door Oktopus bevatten hypnotiserende golven van feedback, samples, scratches en dissonante, zwevende 'tonen' en 'accenten'; melodieën zijn het nauwelijks te noemen. Check bijvoorbeeld eens Eyes to Form Shadows dat na 37 seconden dreigen losbarst in een oceaan van noise en basssss. Broeierig!
01. Jedi Mind Tricks - Violent By Design (2000)
http://www.phil.uu.nl/~bloemink/Beste/Hip-Hop/Jedi.jpg
Dit is dan mijn favoriete album in het genre Hip-Hop. Een tip van Zadoque, die ik eerst wel aardig vond, maar toen meer en meer ging waarderen. Er zijn veel verschillende manieren om dit album te luisteren: aandachtig, op de achtergrond, luisterend naar de vernuftige beats, luisterend naar de agressieve teksten. Ik kies er voor om vooral de donkere undergroundsfeer tot me te laten komen. Als Immortal Technique vijandig is, dan is Jedi Mind Tricks venijnig, als een papercut: bijtend, doordringend en geen ontkomen aan. Vinnie Paz en Jus Allah verdelen de lyrics eerlijk, meestal in elk nummer bijgestaan door een of andere rapper (die ik niet ken…). Eigenaardig zijn de samples uit obscure films, zoals de opvallende sample uit PI in het mysterieuze Speech Cobras. Elk nummer brengt een heel eigen gevoel met zich mee. Zo is Death March erg strijdbaar, Contra erg dwingend, I Against I erg nostalgisch en het hitje Heavenly Divine 'jus fucking badass'. Het enige nadeel is dat JMT nogal homofobisch is, een beetje kinderachtig, maar goed, niet echt iets om me heel druk over te maken. Deze plaat is een regelrechte klassieker.
Met Hip-Hop ben ik zeker nog niet klaar, er is in dit genre voor mij nog veel te ontdekken. Laat dus zeker in de comments andere klassiekers achter, dan ga ik die shit checken!